ನಾನು ಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇದಿನ......... ...ಈ ದಿವಸ ನಮ್ಮದು ಮಾನಸ ಸರೋವರದ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ.ಒಟ್ಟು ಅಂದಾಜು ದೂರ ೫೬ ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ಇರಬಹುದು.ನಾವು ಮಾನಸ ಸರೋವರದ "ಜೈದೀ" ಎನ್ನುವ ಕಡೆಯಿಂದ ಕಾಲು ನಡಿಗೆಯ ಪರಿಕ್ರಮಣೆ ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡಿದೆವು.ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಟರೆ ಪ್ರದಕ್ಷಿನಾಕಾರವಾಗಿ ಚೊಂಗೊಪಾ,ಲಾಂಗ್ಪೂನಾ, ಧೂಗೋಲ್ವೋಗೊಂಪಾ, ಸೇರಾಲುಂಗ್,ಧ್ರೊಗೋಗಾಂಪಾ,ಗೊಸೋಲ್ ಗೊಂಪಾ ಇಷ್ಟು ಸ್ಥಳಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ.ಇದನ್ನು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಸುತ್ತಿಬಂದಾಗ ಮಾನಸ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವರು ಮಾನಸ ಸರೋವರದ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಗೊಸೋಲ್ ನಿಂದ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ .ಗೊಂಪಾ ಅಂದರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಚೈನೀ ಭಾಷೆ ... ಒಂದು ಎತ್ತರವಾದ ಪ್ರದೇಶ ಅಥವಾ ಒಂದು ಗುಡ್ಡದ ತುದಿಯನ್ನು "ಗೊಂಪಾ " ಎಂದು ಇಲ್ಲಿನವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ ..ಮಾನಸ ಸರೋವರದ ತಟದಲ್ಲಿಯೇ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಸಿಗುವ ಒಂದೊಂದು ಗುಡ್ಡೆಯ ಹೆಸರು. ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದೊಂದು ಗೊಂಪಾ ಮೇಲೆ ಹತ್ತಿ ನೋಡಲು ಸುಮಾರು ೧ ರಿಂದ ೨ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಗಳಷ್ಟು ಏರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ..ನಾವು ಚೊಂಗೊಪಾದಿಂದ ಪರಿಕ್ರಮಣೆ ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡಿದೆವು.ಈ ಗೋಮ್ಪಾದಿಂದ ಕೆಳಗೆ ಎರಡು ಕಿಲೋ ಮೀಟರುಗಳಷ್ಟು ಬಂದಾಗ ಒಂದು ಬಿಸಿನೀರಿನ ಕೊಳ ಸಿಗುತ್ತದೆ.ನಾನು ಅಲ್ಲಿ ಬಿಸಿನೀರಿನ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದೆ.ಎಷ್ಟೋ ದಿವಸದಿಂದ ಬಿಸಿನೀರು ಕಾಣದೆ ಇವತ್ತು ಆತುರದಿಂದ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿದೆ .. ಮೈಯೆಲ್ಲಾ ಬೆಚ್ಚಗಾಯಿತು.. ಆಗ ಸುಮಾರು ೫ ಕಿಲೋಮೀಟರುಗಳಷ್ಟು ನಡೆದಾಯಿತು.ಒಂದೆಡೆ ನಮ್ಮನ್ನೇ ಹಾರಿಸುವಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಬೀಸುವ ಗಾಳಿ.ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಹಿಮಾಲಯದ ಸುಂದರ ಪರ್ವತಗಳು ಕ್ಷಣ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಮಂಜು ಕರಗಿದಾಗ ಕಾಣುವ ಒಂದೊಂದು ವರ್ಣ ನಮ್ಮ ಆಯಾಸವನ್ನೇ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿತು..ಸುಮಾರು ೧೦ ಕಿಲೋಮೀಟರುಗಳಷ್ಟು ಬಂದೆವು. ಲಾಂಗ್ಪೂನಾ ಗೊಂಪಾ ತಲುಪಿದೆವು. ಇಲ್ಲಿನ ಗುಡ್ಡದ ತುದಿಯಿಂದ ಕೈಲಾಸ ಪರ್ವತ ಕಾಣುತ್ತದೆ ..ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗುಡಿಯಿದೆ.ಶೆರ್ಪಾಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರು..ಆ ವಿಗ್ರಹದ ಬಗ್ಗೆ ಪಾಂಡೆ ವಿವರಣೆ ನೀಡಿದರು..ಇದು ಶಾಕ್ಯಮುನಿಯ ವಿಗ್ರಹ .ಇಲ್ಲಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೦ ಕಿಮೀ ಹೋದರೆ ಸೆರಲುಂಗ್ ಗೊಂಪಾ ಸಿಗುತ್ತದೆ .ಇಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಮಹಾತ್ಮರುಗಳ ಸ್ತೂಪವೊಂದನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ..ಇಲ್ಲಿಂದ ಮಾನಸ ಸರೋವರ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯ ಪರ್ವತಗಳು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತವೆ.ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವಾಗ ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಕೊಳಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ.ಈ ಗೊಂಪಾ ಮಾನಸ ಸರೋವರದಿಂದ ಸುಮಾರು ೭೦೦ ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದಲ್ಲಿರಬಹುದು.ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ತಲುಪುವಾಗ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ೩ ಘಂಟೆ..ಕೈಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬ್ರೆಡ್ ಬಾಯಿಗೆ ಹೋಯಿತು..ಮಾನಸ ಸರೋವರದ ನೀರನ್ನು ದಣಿವಾರುವಷ್ಟು ಕುಡಿದಾಯಿತು ..ಅಷ್ಟೊತ್ತು ಇಲ್ಲದ ಕಾಲು ನೋವು ಆಗ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು...ಆವಾಗ ನಮಗೆ ಸುಮಾರು ೨೦ ಕಿಮೀ ನಡೆದಾಗಿತ್ತು. ಇನ್ನು ಸುಮಾರು ೧೦ ಕಿಮೀ ನಡೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪಾಂಡೆಹೇಳಿದರು..
ಸುಮಾರು ೫ ಕಿಮೀ ದೂರ ಕ್ರಮಿಸಿದಾಗ ಧೂಗೊಲ್ವೋ ಗೊಂಪಾ ತಲುಪಿದೆವು.ಸಂಜೆ ೬.೩೦ ಗೊಂಪಾ ತಲುಪವಾಗಲೇ ಸೂರ್ಯ ಅಸ್ತಮಿಸಿದ್ದ.ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕೈದು ಕಿಮೀಗಳಷ್ಟು ದೂರ ಟಾರ್ಚ್ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿಯೇ ನಡೆದೆವು ..ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜಲಧಾರೆಯ ಶಬ್ದ ಕೇಳಿಸಿತು.... ಹಿಮಾಲಯದಿಂದ ಹರಿದು ಬರುತ್ತಿದೆ..ಧೂಗೊಲ್ವೋ ಅಂದರೆ ಚೈನೀ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ 'ಪವಿತ್ರವಾದ ಶಿರಸ್ನಾನದ ದ್ವಾರ'ಎಂದು ಭಾವಾರ್ಥ..ಮೈನಸ್ ಡಿಗ್ರೀ ಚಳಿ.ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವದು ಬಿಟ್ಟು ಕೈ ಕಾಲು ತೊಳೆಯಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಸ್ಥಿತಿ ನನ್ನದು..ಇದು ಈ ಪರಿಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದ ಗೊಂಪಾ..ರಾತ್ರಿ ೧೦.೩೦ ...ಬ್ಯಾಗಿನಿಂದ ಒಂದು ಆಪಲ್ ಹಣ್ಣು ತಿಂದೆ ..ಬೆನ್ನಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ಸ್ಲೀಪಿಂಗ್ ಬ್ಯಾಗ್ ಬಿಚ್ಚಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮಾತೆಯ ಮಡಿಲಿನಲ್ಲಿಯೇ ಮಲಗಿದೆ.ಎಂಥಹ ಅನುಭವ ಅದು ..ಒಂದೆಡೆ ಮಾನಸದ ಚಳಿ ಗಾಳಿ.ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಜಲಧಾರೆಯ ನಿನಾದ. ಅಲ್ಲಿ ಬೆಚ್ಚಗೆ ನಿದ್ರಾದೇವಿಯ ಆಗಮನ...